Jaarverslag
Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij
In 2018 vierde de SALV zijn tienjarige bestaan en dat in de unieke setting van een lokale circulaire economie: de duurzame symbiose tussen een omegabaarskwekerij en een tomatenteler in Kruishoutem. Op het verjaardagsevent, dat ook plattelandsTV haalde, verwelkomden we ruim 100 genodigden. Er werd teruggeblikt op tien jaar SALV maar er werd ook vooruit gekeken. En net als de bedrijven waar we te gast waren, ziet de SALV de toekomst met vertrouwen tegemoet.
Naast het boekje 10 Jaar SALV realiseerden we 25 adviezen en rapporten voor de beleidsmakers. We werkten rond vier grote thema’s, waar we ook in 2019 zullen rond blijven doorwerken:
- De SDG’s of Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties zoals die door de Vlaamse Regering omgezet werden in Vizier 2030
De SALV kon hierover adviseren dankzij het voorbereidende werk van stagiair Andrew. We vroegen in ons advies meer aandacht voor de landbouwinkomensvorming als onderdeel van de duurzaamheidsdoelstellingen. Dat is een terugkerend aandachtspunt naast de ecologische doelstellingen die veelal beter gekend zijn. - Het klimaat
Voortbouwend op het werk van onze stagiair werkten we samen met de Minaraad en SERV een advies uit over het Vlaamse Klimaat en Energieplan 2030. In 2019 werken we hieraan verder met een dossier over klimaatadaptatie. Dat dit urgent is in Vlaanderen na twee opeenvolgende droge zomers zal niemand meer verbazen. In dat verband was ook de discussie rond het Vlaamse Rampenfonds actueel. De SALV reageerde eind 2018 bijzonder fel op de afschaffing van dit fonds door de Vlaamse Regering zonder dat er al een alternatief voor handen was (link naar pagina op website). - Het Europees landbouwbeleid
In 2018 gaven we advies naar aanleiding van het visiedocument van de Europese Commissie ‘De toekomst van landbouw en voeding 2021-2027’. We werden gevraagd om het SALV-advies te komen toelichten in het Vlaams Parlement. We kijken uit naar hoe zich dat nu in wetgevende teksten vertaalt om hierover in 2019 opnieuw advies te verstrekken. - De toekomst van de Vlaamse visserij
We schreven een toekomstvisie voor de Vlaamse visserij uit en het is op deze basis dat we in 2018 startten met een bijdrage tot het volgende visserijprogramma van de Vlaamse overheid . Van alle sectoren zal de Vlaamse visserij zeer zwaar getroffen worden door een harde Brexit, om de eenvoudige reden dat meer dan de helft van de visgronden van onze vissers zich in Britse wateren bevindt. We volgen de visserijontwikkelingen op de voet. Zo zien we toekomst in aquacultuur op zee en kustvisserij en de wisselwerking land en zee. We zullen er ons SALV-event van 2019 rond opbouwen, dat zal doorgaan in Oostende.
Tot slot kende het SALV-secretariaat in 2018 een ware renaissance: nadat Kris Van Nieuwenhove net was vervangen door Wouter Vanacker gaf ook Dirk Van Guyze na negen jaar trouwe dienst een nieuwe wending aan zijn carrière. Pieter De Graef nam zijn plaats in. Zowel Wouter als Pieter draaien ondertussen zeer goed mee. We kregen in het voorjaar ook tijdelijk versterking van Andrew, die een stagerapport over climate smart agriculture schreef dat vele inzichten opleverde en een opstap biedt voor de huidige werking van de SALV rond onder meer klimaatadaptatie.
Hendrik Vandamme
voorzitter SALV
Koen Carels
secretaris SALV
Leeswijzer
Het nieuwe format geeft op een overzichtelijke en aantrekkelijke manier de belangrijkste activiteiten weer. Via de navigatie in de balk wissel je gemakkelijk tussen de verschillende onderdelen.
Werking in cijfers
Samenstelling SALV
samenstelling op 31 december 2018
SALV-bureau (Dagelijks bestuur)
- Voorzitter
- Hendrik Vandamme, Algemeen Boerensyndicaat
- Ondervoorzitter
- Georges Van Keerberghen, Boerenbond
- Leden
- Koen Carels, SALV-secretariaat
Leden
- Effectieve leden
- Boerenbond - BB
- Georges Van Keerberghen
- Leen Franchois
- Eric Van Meervenne
- Algemeen Boerensyndicaat (ABS)
- Hendrik Vandamme
- Els De Cock
- Vlaams Agrarisch Centrum VAC
- Danny Vandebeeck
- Koepelorganisatie voor biologische landbouw en voeding (BioForum Vlaanderen vzw)
- Kurt Sannen
- Groene Kring
- Giel Boey
- KVLV-Agra
- Karolien Adriaensen
- Vertegenwoordiging van de visserijsector (Rederscentrale cv)
- Emiel Brouckaert
- Vredeseilanden
- Gert Engelen
- Bond Beter Leefmilieu (BBL) en Natuurpunt
- Freek Verdonckt
- Belgische Federatie van de uitrusting voor de Landbouw, de Tuinbouw, de Veeteelt en de Tuin vzw (Fedagrim)
- Gert Van Thillo
- Belgische mengvoederfabrikanten BFA (Belgian Feed Association)
- Liesbeth Verheyen
- Federatie voedingsindustrie (Fevia Vlaanderen)
- Nadia Lapage
- Unie van Zelfstandige Ondernemers (UNIZO)
- Veerle Van Der Sypt
- Verbond Belgische Tuinbouwcoöperaties (VBT)
- Luc Vanoirbeek
- Platform voor Landbouwonderzoek
- Wannes Keulemans
- Vertegenwoordiging van het Landbouwonderwijs
- Patricia Sieuw
- Belgische Vereniging voor Onderzoek en Expertise voor de Consumenten Organisaties (BV OECO)
- Jan Velghe
- Plaatsvervangende leden
- Boerenbond BB
- Diane Schoonhoven
- Rianne Van Tilburg
- Guy Vandepoel
- Algemeen Boerensyndicaat (ABS)
- Paul Cerpentier
- Nancy Capiau
- Vlaams Agrarisch Centrum (VAC)
- Koen Van den Noortgate
- Koepelorganisatie voor biologische landbouw en voeding (BioForum Vlaanderen vzw)
- Katleen De Coninck
- Groene Kring
- Sarah Samyn
- KVLV-Agra
- Lut D’Hondt
- Vertegenwoordiging van de visserijsector (Rederscentrale cv)
- Tine Alleman
- Vredeseilanden
- Joris Aertsens
- Bond Beter Leefmilieu (BBL) en Natuurpunt
- Laurens De Meyer
- Belgische Federatie van de uitrusting voor de Landbouw, de Tuinbouw, de Veeteelt en de Tuin vzw (Fedagrim)
- Peter Jaeken
- Belgische mengvoederfabrikanten BFA (Belgian Feed Association)
- Yvan Dejaegher
- Federatie voedingsindustrie (Fevia Vlaanderen)
- Chris Moris
- Unie van Zelfstandige Ondernemers (UNIZO)
- Romain Cools
- Verbond Belgische Tuinbouwcoöperaties (VBT)
- Rita Demaré
- Platform voor Landbouwonderzoek
- Monica Höfte
- Vertegenwoordiging van het Landbouwonderwijs
- Geert Van Bever
- Belgische Vereniging voor Onderzoek en Expertise voor de Consumenten Organisaties (BV OECO)
- Steve Braem
Medewerkers
Secretariaat
- Koen Carels
- Andrew Achua Enow (stage van 19/02/2018 tot 29/07/2018)
- Dirk Van Guyze (uit dienst 15/04/2018)
- Pieter De Graef (in dienst 01/03/2018)
- Wouter Vanacker
Januari
Andrew Achuo Enow bereidt stagerapporten rond SDG’s en KSL voor
Het secretariaat van de SALV kreeg begin januari versterking van een VDAB-stagiair. Andrew Achuo Enow (PhD UGent, agronoom, geboren in Kameroen) nam tijdens zijn stage de duurzame ontwikkelingsdoelen of sustainable development goals (SDG’s) 2030 van de Verenigde Naties onder de loep. Het stagerapport vormde de basis voor het advies dat de SALV samenstelde over Vizier 2030, waarin de Vlaamse overheid de vertaalslag van algemene SDG’s naar Vlaamse doelstellingen wil maken. Andrew verkende vervolgens de waarde en het potentieel van Klimaatslimme Landbouw (KSL) als een integraal kader waarbinnen economische en sociale doelstellingen kunnen worden verweven met de noden inzake klimaatmitigatie en -adaptatie.
Een stage bij de SALV loont. Andrew werd in december 2018 aangeworven als onderzoeker voor de National Environmental Research Council in Swindon, UK. Naar eigen zeggen was zijn stage bij de SALV daarvoor een nuttige en noodzakelijke ervaring.
In de kijker
Vizier 2030 is goede basis voor coherente sectordoelstellingen
Vizier 2030 biedt volgens de SALV kansen om de duurzaamheidsdoelstellingen naar de landbouw, tuinbouw en agrovoedingssector te vertalen. De algemene doelstellingen zijn een goede vertrekbasis voor de realisatie van de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties in Vlaanderen. De raad stuurt wel aan op enkele inhoudelijke aanpassingen van de landbouw- en visserijdoelstellingen.
Zo vraagt de SALV:
- meer aandacht voor gedegen landbouwinkomensvorming als onderdeel van een duurzame voedselproductie
- de hele agrovoedingsketen (van producent tot consument) in het duurzaamheidsverhaal te betrekken
- aandacht voor bodemkwaliteit, bodemleven en organische stofgehalte
- de ambitie om voedselverlies te reduceren in overeenstemming te brengen met de ‘Ketenroadmap Voedselverlies 2015-2050’
- de visserijdoelstelling te herschrijven, zodat geleverde inspanningen voor verduurzaming erin vervat zitten en de doelstelling afgestemd is op de noden en uitdagingen van de sector
- rekening te houden met lopende beleidsprocessen (GLB, BRV) en te vertrekken vanuit een evaluatie van de Pact 2020-landbouwindicatoren bij het toevoegen van specifieke landbouwdoelstellingen. De SALV-nota ‘Uitdagingen voor een duurzame toekomst voor de landbouw in Vlaanderen’ is hiervoor een goede leidraad.
Deze aandachtspunten dienen volgens de raad samen te komen in een coherent beleidsplan voor landbouw, tuinbouw en agrovoeding.
Achtergrondnota Klimaat Slimme Landbouw in Vlaanderen
In het kader van een BIO-stage werkte dr. Andrew Enow een achtergrondnota uit bij het secretariaat van de Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij. Het eerste hoofdstuk van deze achtergrondnota omvat een kort overzicht van de klimaatuitdagingen voor de landbouw in het algemeen en in het bijzonder voor Vlaanderen.
Het concept van klimaatslimme landbouw (KSL) wordt besproken in hoofdstuk 2. KSL vormt integraal kader waarbinnen economische en sociale doelstellingen met de noden inzake klimaatmitigatie en klimaatadaptatie kunnen worden verweven. Enkele voorbeelden uit de praktijk in Europa flankeren de theorie. Het derde hoofdstuk bespreekt de noodzakelijke ondersteunende factoren voor de implementatie van KSL (kennis, beleidskaders en financiering). Ten slotte wordt in hoofdstuk vier een aantal beleidsaanbevelingen voorgesteld om de opschaling van KSL in Vlaanderen te faciliteren.
Februari
SALV verleent advies over drie complexe projecten
In 2018 kreeg de SALV drie adviesvragen die kaderden binnen de procesaanpak voor complexe projecten. Deze procesaanpak beoogt de realisatie van projecten binnen een aanvaardbare termijn en met een zo maximaal mogelijk draagvlak te voltooien. Complexe projecten verlopen daarom via een vast stramien, waarbij telkens in de onderzoeksfase de adviesraden op gezette momenten gevraagd worden om zich over de materie te buigen. Adviesvragen rond complexe projecten bieden de mogelijkheid om strategische hoofdlijnen (o.m. inzake klimaatadaptatie) in praktijk onder de aandacht te brengen en te realiseren. Daarom onderschrijft de SALV de betrokkenheid die de procesaanpak van complexe projecten aan de strategische adviesraden verleent.
Routeplanner complexe projecten
In de kijker
Complex Project Kanaal Kortrijk-Bossuit moet bijdragen aan klimaatbestendigheid van landbouw en natuur
De hertekening van de waterinfrastructuur moet de lokale landbouw en natuur weerbaarder maken tegen de effecten van klimaatverandering. Dat besluit de SALV unaniem in zijn advies over de alternatievenonderzoeksnota van het Complex Project Kanaal Kortrijk-Bossuit.
Er is onderzoek nodig naar de mogelijkheden voor de aanleg van adaptatiegerichte watervoorzieningen voor de landbouwsector, zonder aandacht te verliezen voor de nood aan water voor natte natuur. Dat kan aansluiten bij de maatregelen en betrokken actoren die het Actieplan Water voor de Land- en Tuinbouw 2019-2023 vormgeven. De vele landbouwbedrijven in de regio stonden de afgelopen jaren al vaak onder (zware) druk door desastreuze droogte. Meer dan waarschijnlijk zullen dergelijke rampen door de klimaatverandering nog vaker voorkomen.
De SALV vraagt ook om de mogelijke effecten van gewijzigde (grond- en oppervlakte) waterhuishouding op de landbouw te onderzoeken. De raad is bezorgd om de gevolgen voor de grondwatertafel en de captatiemogelijkheden in het kanaal, de Leie en de Schelde.
Ten slotte vraagt de adviesraad om de totale inname van open ruimte te kwantificeren en zoveel als mogelijk te beperken en om de bepalingen uit de Habitatrichtlijn correct toe te passen.
Havenontwikkeling Antwerpen moet landbouwruimte behouden
De havenontwikkeling in Antwerpen moet de bestaande landbouwoppervlakte zo veel mogelijk in ere houden. Dat zegt de SALV in zijn advies over het negende onderzoeksalternatief rond de ontwikkeling van meer containercapaciteit in Antwerpen. Volgens de adviesraad moet de maximale bescherming van het landbouwareaal een doorslaggevend argument zijn bij de keuze tussen de verschillende alternatieven en bij de uitwerking van het gekozen voorkeursalternatief.
De overheid verschaft onvoldoende duidelijkheid over de ruimte-inname van de landbouwgronden. Die vaststelling geldt voor alle onderzoeksalternatieven volgens de SALV. De raad vraagt dan ook om meer duidelijkheid over zowel de directe als de indirecte ruimte-inname van landbouwgronden, bijvoorbeeld via natuurcompensaties die voor de ontwikkeling gevraagd worden. De SALV meent dat het beleid de impact op de landbouwsector tot een minimum kan herleiden zonder in te boeten op de te realiseren natuurwaarden.
Ook de samenhang van het complex project met de bredere havenontwikkeling vraagt om verduidelijking. Bij aanvang van het planningsproces situeerde het complex project zich nog in het grotere geheel van toen voorliggende GRUP’s (‘Afbakening zeehavengebied Antwerpen’ en ‘Havenontwikkeling Linkerscheldeoever’). Intussen werd een groot deel van die GRUP’s vernietigd door de Raad van State. De SALV adviseert het beleid om de samenhang met de uitvoeringsplannen beter in beeld te brengen vooraleer besluiten te nemen. Want de keuzes die in het complex project moeten worden gemaakt, kunnen niet losgezien worden van die bredere context.
Garanties voor visserij- en landbouwsector gevraagd
De SALV vraagt garanties voor de visserijcluster en voor de landbouwactiviteiten in de omgeving bij de verdere uitwerking en uitvoering van het Complex Project Zeebrugge. Dat project regisseert op de Visartsite de bouw van een nieuwe zeesluis.
In navolging van het advies van 24 november 2016 onderkent de SALV de noodzakelijkheid van een alternatief die het tijdelijk uitvallen of buiten gebruik stellen van de P. Vandammesluis kan opvangen en waardeert dat er een eenduidige keuze naar voren wordt geschoven. De raad formuleert evenwel enkele technische randvoorwaarden.
Met deze randvoorwaarden bepleit de raad dat tijdens de duur van de werkzaamheden alsook daarna de visveiling en de volledige visserijcluster optimaal kunnen blijven functioneren.
Specifiek met betrekking tot het garanderen van landbouwactiviteiten in de omgeving van de sluis vraagt de raad om een nauwgezette opvolging van het peilbeheer en adequate drainage zodat tijdens en na de verdere werkzaamheden een verwaarloosbare impact door verzilting daadwerkelijk kan worden gegarandeerd.
Ten slotte strekt het volgens de raad tot aanbeveling om betrokken actoren die door het betreffende complexe project in hun activiteiten worden getroffen doorheen de looptijd van een complex project zo snel mogelijk rechtszekerheid te bieden.
Maart
Vernieuwing in het SALV-secretariaat
Op 1 maart startte Pieter De Graef als beleidsmedewerker bij de SALV. Hij studeerde af als historicus aan de Universiteit Antwerpen, waar hij vervolgens als onderzoeker publiceerde over de rol van stadsmest voor de 18de-eeuwse Vlaamse landbouw en over de impact van stadslandbouw in de bevoorrading van 19de-eeuwse Belgische steden. Als boerenzoon is hij regelmatig op de tractor en in de stallen van het ouderlijke bedrijf te vinden. “Die praktijkkennis kan ik in mijn nieuwe functie als beleidsmedewerker volop aanwenden bij het uitschrijven van adviezen”, vertelt Pieter.
Hij vervangt Dirk Van Guyze die als beleidsraadgever visserij terugkeerde naar het departement Landbouw en Visserij. Zijn ervaring rond visserij bouwde Dirk op binnen de SALV waar hij zich in het bijzonder toelegde op de ‘V’ in het letterwoord. “Zonder enige voorkennis besefte ik al snel hoe uitdagend en boeiend de Vlaamse zeevisserij in al zijn aspecten is”, zegt de nieuwe beleidsraadgever over zijn leerschool.
April
Eis op tafel voor een ambitieuzer GLB na 2020
De SALV formuleerde samen met de Minaraad een advies aan de Vlaamse overheid op strategische hoofdlijnen over de Europese beleidsvoorstellen voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) post 2020. De voorbereidingen van dit belangrijke adviesdossier vingen reeds in 2017 aan en tot en met april 2018 organiseerde de SALV verscheidene werkcommissievergaderingen om de adviestekst vorm te geven. De SALV en de Minaraad eisen een ambitieuzer GLB na 2020 dat betere resultaten op het vlak van landbouwinkomensvorming en milieuprestaties kan afleveren.
In de kijker
Nieuwe ondervoorzitter
De SALV kreeg in april een nieuwe ondervoorzitter. Georges Van Keerberghen van Boerenbond werd tijdens de raadszitting van april verkozen om Chris Coenegrachts op te volgens als ondervoorzitter van de SALV. In deze hoedanigheid zetelt hij in het SALV-bureau waar hij de planning en werking van de SALV mee opvolgt.
Mei
SALV licht visie op het toekomstige landbouwbeleid toe in het Vlaams Parlement
Op 23 mei 2018 wisselden de SALV en de Minaraad van gedachten met de Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid van het Vlaams Parlement over het advies dat de raden uitbrachten naar aanleiding van het visiedocument van de Europese Commissie ‘De Toekomst van Voeding en Landbouw’ in aanloop naar het GLB post 2020.
Comm #Landbouw #vlaparl: gemeenschapp advies Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij en Minaraad 'De toekomst van voeding en landbouw' met
— Vlaams Parlement (@vlaparl) 23 mei 2018
- @HendrikABS en @koencarels, @SALVtweet
- @MathiasB9 en Jan Verheeke, @Minaraad_Vlaand
10u15, kijk LIVE: https://t.co/nS30CbcO7S pic.twitter.com/LK0ciSuNBv
Juni
SALV viert tiende verjaardag
Het netwerkevenement voor sleutelpersonen in de landbouw en visserij van de SALV stond in het teken van de tiende verjaardag van de adviesraad. Het event vond niet toevallig plaats op een locatie in Deinze/Kruishoutem waar tomatenbedrijf Tomato Masters en ecologische visboerderij Aqua4C duurzaam samenwerken. Het devies ‘duurzame symbiose’ geldt ook voor de SALV-raad waarin negentien ledenorganisaties hun gezamenlijke stem laten horen over het landbouw-, tuinbouw- en visserijbeleid.
De SALV gaf zijn verjaardag extra luister met een boekje 10 Jaar SALV dat de belangrijkste momenten van de voorbije tien jaar schetst. Prominente spelers uit verleden en heden geven er hun kijk op de recente tendensen in de landbouw en visserij, SALV-leden vertellen er over de werking van de raad nu en in de toekomst en de belangrijke rol van de wisselwerking tussen beleid en middenveld wordt erin toegelicht. Ter illustratie brachten raadsleden, andere adviesraden en de landbouwadministratie deze historiek en werking van de SALV voor het voetlicht in een filmpje dat op het event werd vertoond.
Ook de eerste SALV-voorzitter, Piet Van Themsche, blikte terug op de eerste jaren van de werking van de SALV.
10 jaar Strategische Adviesraad Landbouw & Visserij (@SALVtweet ) = verbinden, deskundigheid en betrokkenheid, dixit @JokeSchauvliege pic.twitter.com/IMrJTdVy9f
— Nadia Lapage (@NadiaLapage) 15 juni 2018
Juli
SALV adviseert geïnformeerd
De SALV-raad en het SALV-secretariaat laten zich informeren om een gedegen advisering mogelijk te maken. Daartoe worden in het kader van concrete adviesdossiers of relevante beleidsontwikkelingen regelmatig experten uitgenodigd voor een toelichting tijdens raadszittingen of werkcommissievergaderingen.
Daarnaast is kennisopbouw een belangrijk onderdeel van de secretariaatswerking, een investering die zichzelf terugverdient bij het schrijven van adviezen. De leden van het secretariaat bouwen kennis op in Brussel en te velde aan de hand van:
- Literatuur en vaktijdschriften
- Studiedagen en veldbezoeken
- Het netwerk van de SALV
- Opleidingen binnen de SERV en vanuit het netwerk van de SALV. De recente vernieuwing van het secretariaat kan de grote sprong in het aantal opleidingsuren helpen verklaren.
Gastsprekers
| vergadering | onderwerp | spreker(s) | datum |
|---|---|---|---|
| SALV | Toelichting Algemene Verordening Gegevensbescherming | Wendy Schepers - departement Landbouw en Visserij | 26 januari |
| TWV | Toelichting uitvoering Convenant/Vistraject en Brexit | Annie Cool - kabinet minister Joke Schauvliege | 15 februari |
| SALV | Toelichting bij Vizier 2030 | Dirk Vervloet - departement Landbouw en Visserij | 23 maart |
| SALV | Toelichting bij commissievoorstellen GLB post 2020 | Pieter Lietaer - algemene afvaardiging van de Vlaamse Regering bij de permanente vertegenwoordiging van België bij de Europese Unie | 21 september |
| SALV | Klimaatmitigatie en -adaptatie, onderzoek bij ILVO-ELK | Sam De Campeneere en Jeroen De Waegemaeker - ILVO | 26 oktober |
| SALV | Beleidsbrief LV 2019 | Loes Lysens - kabinet minister Schauvliege | 30 november |
| Ad-hocwerkcommissie | Klimaatadaptatie in de Vlaamse land- en tuinbouw, hoorzitting | Jeroen De Waegemaeker - ILVO, Koenraad Holmstock - departement Landbouw en Visserij, Dirk Halet - Vlakwa | 12 december |
| SALV | Toelichting Vlaamse wijnbouw | Peter Doomen - Nationaal Wijnmeester van de Vlaamse wijngilde | 21 december |
totaal uren opleiding SALV-secretariaat
Augustus
‘Joint Recommendation CAP post 2020': een internationale scope voor het GLB-advies
De SALV beoogde het SALV-Minaraad-advies over het toekomstige GLB post 2020 een bredere internationale scope en verspreiding mee te geven. Een Engelstalige vertaling van dit advies werd door het secretariaat voorbereid en kreeg de titel ‘Joint Recommendation. CAP post 2020 – The Future of Food and Farming’ mee. In de inleiding werd de internationale relevantie van dit advies mooi gekaderd in volgende zinssnede: ‘This recommendation principally aims to enrich the formal viewpoints the Flemish Government will express during the creation of the new European legislation in the following months’.
September
Super SALV-raad op 21 september
De superministerraad van 24 juli waarop vele dossiers principieel werden goedgekeurd, gaf aanleiding tot vele adviesvragen, naast enkele dossiers op eigen initiatief. Maar liefst acht adviezen werden tijdens de raadszitting van 21 september voorgelegd en goedgekeurd.
Een overzicht:
- Vlaams klimaat- en energieplan (SALV – SERV – Minaraad)
- Luchtbeleidsplan (SALV – SERV – Minaraad)
- Marien Ruimtelijk Plan 2020-2026
- Asbestafbouwbeleid (SALV – SERV – Minaraad)
- Verzameldecreet Omgeving, Natuur, Landbouw (SALV – Minaraad)
- Verbod op het houden van pelsdieren en dieren voor foiegrasproductie door middel van dwangvoedering
- Visbenamingen
- Uitvoering van het Nagoyaprotocol (SALV – Minaraad)
In de kijker
Vlaams klimaat- en energieplan
De SALV vindt samen met de SERV en de Minaraad dat een krachtiger beleid nodig is om de gewenste broeikasgasreducties en energieprestaties te realiseren. Daarbij vragen de raden om de ontwikkeling van een klimaatvriendelijker voedselsysteem met een gericht consumentenbeleid, verantwoordelijkheid van de gehele voedingsketen en socio-economisch haalbare maatregelen als kernelementen.
Advies marien ruimtelijk plan 2020-2026
De SALV pleit voor een visserijeffectenrapport als onderdeel van de vergunning voor het ontplooien van activiteiten in het Belgische deel van de Noordzee. De raad vraagt bovendien om in het toekomstige marien ruimtelijk plan (MRP) een specifieke zone te reserveren voor beroepsvisserij.
De SALV is immers bezorgd over extra ruimteclaims rond energiewinning, baggerstortzones en commerciële/industriële activiteiten en vreest dat recente duurzaamheidsinspanningen van de visserijsector zullen worden gekortwiekt. De maatregelen voor de bescherming van de vier afgebakende zones binnen het Natura 2000-gebied ‘Vlaamse Banken’ zoals omschreven in het huidige MRP moeten zonder meer behouden blijven.
Oktober
SALV vraagt om (Landbouw)Rampenfonds te behouden
De SALV adviseert de beleidsmakers om teelt- en oogstschade niet uit het (Landbouw)Rampenfonds uit te sluiten. Het (Landbouw)Rampenfonds is volgens de raad ook in de toekomst een noodzakelijk instrument, gelet op de klimaatverandering, de toenemende risico’s en onzekerheid die daarmee gepaard gaan en het strategische belang van de Vlaamse land- en tuinbouw. Zo’n fonds is nodig om catastrofale oogst- en teeltschade en onverzekerbare risico’s en teelten te vergoeden. Het laat ook toe een nieuw, stimulerend systeem van indekking tegen weerrisico’s uit te bouwen. Het Programmadecreet 2019 van de Vlaamse Regering voorziet in de uitsluiting van dergelijke schade en risico’s uit het rampenfonds zonder dat een alternatief is uitgewerkt.
De SALV vraagt om fundamentele beleidswijzigingen te behandelen volgens de geschikte procedures en adviseert om alternatieve risicobeheersinstrumenten te onderzoeken en samen met de sector het (Landbouw)Rampenfonds te optimaliseren zoals het Regeerakkoord 2014-2019 aankondigde.
November
SALV communiceert via verschillende media
De adviezen van de SALV zijn publiek. Nadat de raad een advies heeft goedgekeurd, stuurt de SALV dit advies niet alleen naar de adviesvrager en naar de minister van Omgeving, Natuur en Landbouw. De raad zorgt voor een brede verspreiding van zijn adviezen via nieuwsbrieven en via Twitter. Ook 2018 bevestigt de stijgende trend van volgers op Twitter (meer dan 600!) terwijl iets minder mensen ervoor kiezen om in te schrijven op de SALV-nieuwsbrief. Niettemin krijgen ongeveer 1.000 personen info over adviezen en de werking van de SALV toegestuurd in hun ‘Postvak In’. Naast Twitter en de eigen nieuwsbrief communiceert de landbouwpers regelmatig over adviezen van de SALV. Zo informeerde VILT, het Vlaams infocentrum land- en tuinbouw, in 2018 zijn publiek in 16 artikels over adviezen en de werking van de SALV.
aantal inschrijvingen nieuwsbrief
aantal nieuwsbrieven
aantal volgers op Twitter
December
Klimaat blijft hoog op de agenda van de SALV
Naast het stagerapport van Andrew Enow over Klimaatslimme Landbouw (KSL) en het advies over het Vlaams Klimaat- en Energieplan buigt de SALV zich ook over de kansen en uitdagingen voor de landbouw, het platteland en het bredere voedselsysteem om zich aanpasbaar te maken aan de klimaatverandering. De raad organiseerde een workshop rond klimaatadaptatie als voorbereidende kennisopbouw voor zijn adviesverstrekking over het Vlaams Adapatieplan 2021-2030, dat in opmaak is. Tijdens de workshop nam de SALV kennis van de voorbereidingen van het Vlaams klimaatadaptatieplan, van het recente onderzoek over landbouw en klimaatadaptatie bij het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) en van het bredere adaptatiethema binnen het Vlaams Kenniscentrum Water (VLAKWA).
Impact adviezen
De SALV maakt vanuit een grondige bespreking van adviesdossiers en beleidsthema’s aanbevelingen over aan de beleidsmakers. De kracht en de relevantie van deze advieswerking wordt in volgend filmpje door enkele kopstukken in het Vlaamse landbouwbeleid onder de aandacht gebracht.
Indicatoren adviezen Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij 2018
| Nummer | Advies | Aanvang adviesproces | Datum vaststelling | Voorwerp van het advies | Samenwerking | Dagen/Termijn | Consensus |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2018-01 | Decreet rationalisering fiscale gunstmaatregelen | 05/01/2018 | 26/01/2018 | Voorontwerp van decreet na principiële goedkeuring VR | 21 | ja | |
De SALV werd over deze materie door het beleidsdomein Bestuurszaken geconsulteerd en waardeert dit. Uit het advies: de Raad vindt het positief dat het ontwerp decreet aandacht besteedt aan de vereenvoudiging van regelgeving en verwijst hierbij ook naar zijn advies van 28 oktober 2016 met een aantal aanbevelingen. |
|||||||
| 2018-02 | Bestuursdecreet | 05/01/2018 | 26/01/2018 | Ontwerpbesluit na principiële goedkeuring VR | 21 | ja | |
Opmerkingen van de SALV hadden niet direct aanpassingen van het bestuursdecreet voor gevolg. Er is niettemin uitvoerig geantwoord op de adviezen van de SARs. De SALV beklemtoonde dat advisering in een vroege fase van besluitvorming een goede zaak is. M.b.t. de concultatieprocedure verduidelijkte de raad dat de ervaringen binnen de landbouwsector gebruikt zullen worden bij de implementatie van het bestuursdecreet en bij projecten van het witboek 'open en wendbare overheid'. |
|||||||
| 2018-03 | Omgekeerde Toegankelijkheid Natuur | 05/01/2018 | 26/01/2018 | Ontwerpbesluit na principiële goedkeuring VR | 21 | neen | |
Advies was positief en beleidsbevestigend. |
|||||||
| 2018-04 | Decreet Algemene verordening gegevensbescherming | 17/01/2018 | 23/02/2018 | Ontwerpbesluit na principiële goedkeuring VR | 37 | ja | |
Net als de SERV, de Vlor, de SARO en de Vlaamse Woonraad heeft de SALV geen bemerkingen bij de vooropgestelde aanpassingen aan de respectievelijke sectorspecifieke decreten. De adviezen leiden dus niet tot aanpassing van het voorontwerp van decreet. |
|||||||
| 2018-05 | Instrumentendecreet | 16/01/2018 | 16/03/2018 | Voorontwerp van decreet na principiële goedkeuring VR | Minaraad, SERV, SARO | 59 | ja |
Het over het algemeen negatieve gezamenlijke advies zette aan tot hertekening. Op 1 maart 2019 besloot de VR niet te beslissen na negatief advies van de Raad van State. |
|||||||
| 2018-06 | Complex project Zeebrugge_bis | 06/04/2018 | Voorontwerp van voorkeursbesluit (cf. regelgeving complexe projecten) | ja | |||
Er werd een adviesvergadering op 20 april 2018 belegd, waar de SALV zijn aanbevelingen kon toelichten. Deze aanbevelingen handelden in hoofdzaak over de toegankelijkheid van de haven voor vissersvaartuigen en de mogelijke impact van de werkzaamheden op het omliggende landbouwgebied. |
|||||||
| 2018-07 | Programmadecreet (aanpassing begroting) | 18/04/2018 | 25/04/2018 | Voorontwerp van decreet na principiële goedkeuring VR | 7 | ja | |
De SALV werd gehoord en gaat akkoord met het voorontwerp van decreet. |
|||||||
| 2018-08 | GLB post 2020 EC_COM | 27/04/2018 | Eigen initiatief | Minaraad | ja | ||
De SALV bracht samen met de Minaraad op eigen initiatief advies uit over de communicatie van de Europese Commissie 'De toekomst van voeding en landbouw', een opstap naar het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 2021-2027. De beide SARs werden hierover gehoord door de beleidsmakers in het Vlaams Parlement op 23 mei 2018. Bovendien bleek het advies een inspiratiebron voor de opmaak van het Landbouwrapport 2018 en de erin opgenomen uitdagingen voor de landbouwsector. |
|||||||
| 2018-09 | Vizier2030 | 12/03/2018 | 27/04/2018 | Nota van de Vlaamse administratie | 64 | ja | |
De SALV werd gevraagd om toelichting te geven op het belanghebbendenoverleg op 23 april 2018. Het belang van het landbouwinkomen werd in lijn met het SALV-advies toegevoegd aan de doelstelling van duurzame voedselproductie. De kritiek op de visserijdoelstelling vertaalde zich echter niet in een wijziging. |
|||||||
| 2018-10 | Complex project haven Antwerpen | 04/07/2018 | 24/07/2018 | Nota van de Vlaamse administratie | 20 | ja | |
De keuze voor het negende voorkeursalternatief blijft staande. Uit het verdere beleidsproces blijkt echter dat met dit alternatief veel direct en indirect ruimteverlies kan ontstaan. Er wordt wel aangegeven een landbouweffectenstudie te willen opzetten. |
|||||||
| 2018-11 | Kaderdecreet bestuurlijke handhaving | 04/07/2018 | 04/09/2018 | Voorontwerp van decreet voor principiële goedkeuring VR | 62 | neen | |
De memorie van toelichting vermeldt het advies en licht wijzigingen toe die onder invloed van de ingediende adviezen zijn toegepast, bijvoorbeeld met betrekking tot de bescherming van de rechtsonderhorige. |
|||||||
| 2018-12 | Pelsdierendecreet | 20/07/2018 | 21/09/2018 | Voorontwerp van decreet voor principiële goedkeuring VR | 63 | ja | |
Geen aanpassingen naar aanleiding van het advies van de SALV. |
|||||||
| 2018-13 | Verzameldecreet Omgeving, Natuur en Landbouw | 17/07/2018 | 21/09/2018 | Voorontwerp van decreet na principiële goedkeuring VR | Minaraad | 66 | neen |
De memorie van toelichting verwijst naat het gezamenlijke SALV-Minaraadadvies en verduidelijkt voor elk adviespunt hoe rekening werd gehouden met de aanbevelingen uit het advies. |
|||||||
| 2018-14 | MRP 2020-2026 | 29/06/2018 | 21/09/2018 | Voorontwerp van koninklijk besluit | 84 | ja | |
Bijlage 3 bij het herwerkte ontwerp MRP 2020-2026 maakt melding van een visserijeffectenrapport zoals in het advies gevraagd werd. Dit VER zal geïntegreerd worden in de milieuvergunningsprocedure. Daarnaast werd ook de vervangingszone baggerstorten ten noordoosten van Zeebrugge geschrapt. Ondanks tegenaanbeveling in het advies breidt het herwerkte MRP de zoekzones voor bodemintegriteit alsook de voorziene oppervlakte voor energiewinning op zee verder uit. |
|||||||
| 2018-15 | Genetische rijkdommen (Nagoya) | 17/07/2018 | 21/09/2018 | Voorontwerp van decreet na principiële goedkeuring VR | Minaraad | 66 | ja |
De memorie van toelichting verduidelijkt hoe het bestaande voorontwerp van decreet reeds tegemoet treedt aan de bemerkingen en aanbevelingen uit het advies. |
|||||||
| 2018-16 | Fish Denominations | 21/09/2018 | Eigen initiatief | ja | |||
Nog niet op de Vlaamse Regering geagendeerd. |
|||||||
| 2018-17 | Luchtbeleidsplan 2030 | 17/07/2018 | 05/10/2018 | Internationale beleidsdocumenten die vertaald worden naar Vlaams beleid | Minaraad, SERV | 80 | ja |
Nog niet voor een tweede maal op de Vlaamse Regering geagendeerd. |
|||||||
| 2018-18 | Asbestafbouwbeleid | 17/07/2018 | 21/09/2018 | Actieplan asbestafbouw | Minaraad, SERV | 66 | ja |
Nog niet voor een tweede maal op de Vlaamse Regering geagendeerd. |
|||||||
| 2018-19 | Wijziging Vlarem | 23/07/2018 | 05/10/2018 | Ontwerpbesluit na principiële goedkeuring VR | Minaraad | 74 | neen |
Er werd rekening gehouden met het standpunt van VVSG/BBL/Natuurpunt in de adviesvork over de plaatsing van containers groter dan 20m² op privaat terrein. |
|||||||
| 2018-20 | Klimaatbeleidsplan 2021-2030 | 17/07/2018 | 05/10/2018 | Internationale beleidsdocumenten die vertaald worden naar Vlaams beleid | Minaraad, SERV | 80 | ja |
Nog niet voor een tweede maal op de Vlaamse Regering geagendeerd. |
|||||||
| 2018-21 | VLAREMA | /2018 | /2018 | Ontwerpbesluit voor principiële goedkeuring VR | Minaraad, SERV | 80 | ja |
Het verbod op stickers op groenten en fruit blijft overeind ondanks tegenaanbeveling. Er komt wel een overgangsperiode tot 1 januari 2021. |
|||||||
| 2018-22 | Programmadecreet (Rampenfonds) | 16/10/2018 | 22/10/2018 | Voorontwerp van decreet na principiële goedkeuring VR | 6 | ja | |
Het advies werd toegelicht op een hoorzitting van de verenigde commissies van landbouw en financiën van het Vlaams Parlement op 26 februari 2019. In het voorstel van decreet omtrent de brede weersverzekering worden er gedeeltelijke tegemoetkomingen voorzien (m.n. een verlating van de deadline waarop de schrapping van teelt- en oogstschade uit het rampenfonds ingang vindt, zodat een geleidelijke introductie van een nieuw systeem mogelijk wordt dat gestoeld zal zijn op een bedrijfseigen verzekeringsinitiatief met overheidsondersteuning). |
|||||||
| 2018-23 | CP Kanaal Leie-Bossuit | 12/11/2018 | 21/12/2018 | Nota van de Vlaamse administratie | 39 | ja | |
Nog geen verdere stappen in het beslissingsproces. |
|||||||